شبیه سازی رشد و نمو گندم با مدلcropsyst در شرایط محیطی استان گلستان

از مدل های شبیه سازی گیاهان زراعی در کشاورزی استفاده می شود. هدف این مطالعه ارزیابی مدل شبیه سازی cropsyst-گندم برای پیش بینی نمو، رشد و عملکرد ارقام گندم استان گلستان بود. برای این منظور از داده های آزمایش های مزرعه ای مختلف برای چهار رقم گندم کوهدشت، شیرودی، تجن و زاگرس که از ارقام مورد استفاده در استان گلستان هستند، استفاده گردید. توانایی مدل در شبیه سازی مراحل فنولوژیک روز تا گرده افشانی، روز تا رسیدگی، تولید ماده خشک در گرده افشانی و رسیدگی، شاخص سطح برگ در گرده افشانی، تجمع نیتروژن در گرده افشانی و رسیدگی و عملکرد دانه مورد ارزیابی قرار گرفت. جذر میانگین مربعات خطا (rmse) برای روز تا گرده افشانی و روز تا رسیدگی 2/5 و 5/9 روز بود که به ترتیب 6/4 و 4/6 درصد میانگین می باشد. مقدار rmse برای شاخص سطح برگ در گرده افشانی 2/1 مترمربع بر مترمربع به دست آمد که 9/20 درصد میانگین است. برای عملکرد دانه rmse برابر 551 کیلوگرم در هکتار بود که 2/13 درصد میانگین عملکرد است. برای سایر ویژگی های نمو و رشد نیز پیش بینی های مدل مناسب بودند. همچنین از مدل cropsyst برای شبیه سازی واکنش نمو، رشد و عملکرد این ارقام به تاریخ کاشت استفاده گردید. نتایج حاصل از ارزیابی مدل قابل قبول بود، بطوریکه روندی که مقادیر مشاهده شده و شبیه سازی شده روز تا گرده افشانی و روز تا رسیدگی فیزیولوژیک در واکنش به تاریخ کاشت دنبال می کنند بسیار مشابه می باشند، از طرفی اختلافات بین مقادیر مشاهده شده و شبیه سازی شده روز تا مراحل مختلف فنولوژیک در تمامی تاریخ های کاشت غیر معنی دار بود. همان طور که داده های آزمایشی نشان می دهند، با تاخیر در کاشت از عملکرد دانه کاسته می شود که چنین واکنشی در عملکرد شبیه سازی شده نیز مشاهده می شود. جذر میانگین مربعات خطا (rmse) برای عملکرد دانه در تمام تاریخ های کاشت و برای ارقام کوهدشت، تجن و زاگرس به ترتیب 295، 345 و 274 کیلوگرم در هکتار بود که به ترتیب 7/8، 6/10 و 9/8 درصد میانگین می باشد. نتیجه اینکه، علی رغم اختلافات مطلق بین مقادیر مشاهده شده و شبیه سازی شده، مدل cropsyst-گندم می تواند واکنش نمو، رشد و عملکرد ارقام مورد استفاده در استان گلستان به تاریخ کاشت را به خوبی شبیه سازی کند.